Abonneren  Inloggen

De ene fles is de andere niet

18 oktober 2018

Op de Brusselse beurs Label Expo in 2017 leek het wel of etiketten alleen nog maar digitaal gemaakt worden. Dat de werkelijkheid vooralsnog anders is, horen en zien we bij een bezoek aan NijOff Etiketten in Cuijk, dat onder meer craftbeer etiketten drukt.

Er zit flinke groei in de markt van bijzondere biertjes. En daarbij heb je etiketten nodig. Het liefst onderscheidende etiketten. En, zo blijkt tijdens het gesprek in Cuijk met Melchior en zijn vader, directeur/eigenaar René Bos, het is nog helemaal niet zo simpel om even een etiketje te bestellen. Ja, je kunt wel zomaar iets bestellen, maar de kans dat het in het proces (of erna) fout gaat, is groot. ‘Wij organiseren voor die startende brouwer vaak een rondetafelgesprek met relaties uit diverse hoeken,’ zegt René. ‘In één ochtend of middag zet je samen de wensen en mogelijkheden op een rij; de flessoort, het etiketmateriaal, de wijze van etiketteren en niet te onderschatten zaken als de lijmsoort. Een investering die zich altijd terugbetaalt.’

Veel variabelen in te vullen
De kennis die bij het bedrijf aanwezig is, is vergaard sinds de start in 1972. René: ‘We begonnen met sapetiketten, gevolgd door wijn en gedistilleerd. Wijn is een stabiele markt, gedistilleerd neemt af. Daarmee kwamen veel specialiteiten in huis. Denk maar aan foliën, nummeren, pregen, bronzeren en stansen. Het leuke is dat de bierbrouwers die bijzondere toepassingen nu oppakken.’ Wat passeert bij NijOff in gesprekken met die startende brouwers zoal de revue? Melchior: ‘Het type etiketteermachine, papiervoorkeur en of ze al een fles in gedachten hebben; een fles kan mat of heel glimmend zijn. In feite heb je bij die laatste een plastic fles, want er zit een pvc-coating overheen. Bij normale lijm heb je dan een probleem; het etiket valt er gewoon weer af. Zaken als de juiste lijmsoort stem je in zo’n rondetafelgesprek allemaal af. Ook de vorm van de fles is essentieel. Gekke vormen kunnen problemen geven, maar ook daarvoor zijn oplossingen.’
Dan geeft Melchior nog wat designtips. ‘Is de tekst leesbaar en zijn de kleurcontrasten in orde? Ook de officiële instanties hebben eisen, zoals: ingrediënten, allergenen, aanduidingen van je product, alcoholpercentage, plaatsing en formaat van de streepjescode en of deze correct scanbaar is.’

Etiketten op offsetpersen
Het ruim dertig man tellende bedrijf in Cuijk richt zich op kleine tot middelgrote oplagen. Labeldrukkers met rotatiepersen (of –printers) rekenen in strekkende meters. Bij offset labeldrukkers, zoals NijOff, gaat het over vierkante meters. In etikettenland moet je bij kleine tot middelgrote oplages dan denken aan oplages van grofweg twintigduizend tot vijf miljoen etiketten van ongeveer 10x20 cm. Het gros van de productie gebeurt op de vier offsetpersen, om vervolgens te veredelen met folie of preeg op vier cilinder- en degelpersen. Ook de nabewerking is eigenlijk een veredeling, want stansen speelt een grote rol in etikettenland. Bij de rondleiding zien we een enorme voorraad stansmessen die, anders dan we in ‘gewone’ drukkerijen gewend zijn, hun rol vervullen op speciale nabewerkingsapparatuur, die per strook stanst, bundelt en sealt. Melchior: ‘Met een eigen stansvorm onderscheiden startende bierbrouwers zich en zorgen ze voor herkenbaarheid bij assortimentsuitbreiding. Zo’n mes hoef je maar één keer te maken en je hebt er lang plezier van.’

Het zijn overigens niet alleen bieretiketten die bij de drukker in Cuijk van de persen rollen. Ook drukt de onderneming etiketten voor onder meer sterke drank, wijn, likeur, koffie, schoonmaakmiddelen, spiritus, wasbenzine, broodbeleg, pindakaas, stroop en jam. In de showroom staan ook voorbeelden met groot formaat wikkels, zoals verfblikken en proteïnepotten.



Wet glue en zelfklevend
In de etikettenindustrie zie je een aantal productieroutes; flexo, offset en digitaal. René: ‘Wij kozen eind vorige eeuw voor specialisatie in etiketten. Binnen dat segment kozen we voor de kleine tot middelgrote oplagen en daarbinnen voor wet glue-etiketten. Dan is offset de juiste techniek.’ Voor wet glue etiketten gebruik je eenzijdig gestreken papier, dat ongelijmd geleverd wordt. In de fabriek vindt in één run het vullen/bottelen en de etiketbelijming plaats. Zelfklevende etiketten worden meestal in flexo gedrukt. ‘Wij hebben veel kennis van zelfklevend, maar werken daarvoor samen met een partner. Kleine oplages zelfklevend maken doen we wel in huis op een digitale productiemachine. Die veredelen we op onze foliepersen, waarbij digitaal en conventioneel dan samen komen.’ 

Inkjet gaat speelveld veranderen
Die mix van nieuw en oud is mooi, maar minder eenvoudig dan het lijkt. ‘Je moet aanpassingen doen, onder meer bij de clichés. De uitzettingscoëfficiënt van papier is anders, door verhitting van papier bij het digitale proces. Hoeveel we ook weten over het etiket, als je je specialiseert in onderscheidende etiketten vereisen nieuwe producties vaak toch een technische ontdekkingsreis.’ Gaat NijOff niet toe naar het zelf produceren van grotere oplages digitaal? ‘Digitaal is flexibeler, maar nog steeds niet efficiënt in grote oplages. We verwachten wel dat inkjet voor de doorbraak zal zorgen.’